21-12-2007

winter

but the times, they are a’changin’
Bob Dylan






Foar F.D.



‘Dit kin ik ek, mar dan better noch’ wie de gedachte.
Dat sy griep de kâns om har mei oaren te mjitten
en hâlde wurd: sy allinne wie by machte
de froulju fan dy tiid dwers te sitten.

Yn opgeande maat teach sy op de sege oan.
In karjêre mei eins gjin echte konkurrinten;
hja fierde op dat momint de boppetoan
yn de jacht op in gouden medalje foar it sprinten.

Manljusskonken kinne hurder as dy fan froulju rinne.
It mocht net bestean; der kaam in obskuere seksetest,
mar dêr koe ús heldinne ûnmooglik fan winne.
Hja fielde har tenei in frou mei bûdepest.

Erkenning foar har prestaasjes kaam der ninter.
Yn njoggentjinhûndertfyftich begûn de winter.






(* 18-09-1926 - 5-12-2007 †)



24-11-2007

stikje oer it famke





Maaike hat ferline jier febrewaris al har diploma folsleine kapster helle. Dêr hie se oars de tiid foar oant de simmerfakânsje ta, mar hja wie hastich, want hja hie wat oars yn ‘e holle en hat dus sokken set. Sy woe sjoernalist wurde.

Hoe’t se sa by dy omslach kaam wit ik eins net. Yn de kapperssaak dêr’t se staazje rûn hat se seker tiid genôch hân om dêr oer nei te tinken. Earst tocht ik: it sil wol in healwize opstiging wêze. Se wit net rjocht wat se wol, en no hat se dat mar fluch efkes optocht.
Lykwols hat se wilens harren wurkfakânsje yn Egypte oan it ferslaan west foar û.o. it Frysk Deiblêd, en it binne hiel aardige stikjes wurden.

Om sjoernalist te wurden moatst nei it Windesheimkolleezje yn Swol ta. Yn har gefal koe se net streekrjocht fan de kappersoplieding nei it Heger Beropsûnderwiis. Dêr wie har eardere opliedingsnivo (VMBO t.l.) te leech foar. Dat hja moast earst it Havo noch dwaan. ‘Wer twa jier’, tocht ik. Mar nee, dêr hie se in oare oplossing foar fûn: yn Grins sit in sprinthavo. Dêr kinst Havo-4 en 5 yn ien jier dwaan. Sy hat der in oannimpetear hân en is binnen kommen. No wurket se har de pleuris fansels, want hja moatte dy twa jier yn pakwei seisentweintich wiken ophoastje.

En dan aanst yn april-maaie it sintraal eksamen dwaan. It is no oeral ferslaggen en learboeken. It wie dreech om net allinne ynienen op in folle heger nivo at se wend wie te wurkjen, mar ek nochris sa’n protte poer teoretyske stof te ferdouwen. Mar sy rêdt dermei. Net alle fakken like hege sifers, mar dat docht neat. Eins prachtich foar âlden om te sjen hoe hurd bern wurkje kinne at se ienris in doel hawwe. Wat sit der dàn wat yn. Bin ik best wol grutsk op!





18-11-2007

Mear blau





Mear blau


Tsjin de langste dei
sûndigje de loft en ik.
In brún mei rauroze râne
yn fegen op ‘e kime kwakt.
Of is it tear
fan in eang akwarel?

In njoggenalve.

Wy witte dat it kin
dat de loft it ha kin.
In fal yn de nacht
fan de berikke moanne,
in ferstoarne sigaret.
Ik mis it blau.





04-11-2007

Hive intelligence








Myn libben is in tizeboel,
ik bin in frou fan frees en hope.
Myn troan is in tsjispelpôle,
mar de fluezen wjukjes wolle fleane
nei de spegel fan myn keninkryk.

De tsjustere himel is fierstente fier.
Yn hoallen hâld ik de wyn
ûnder it wurkfolk, de wrakke slaven
en alle blyn sammele soldaten.
Ik hoech gjin lûd te jaan,

de rook fan myn leafde seit genôch.
De wanige breidsflecht oer de ierde
falt my swier, myn fluezen brekke,
ik kin net prate, ik bin dôf en dochs
is myn tiid folmakke.




22-10-2007

Net te beteljen








de moaiste dei
skynt de sinne en do rydst
troch de griene katedraal
oer de mûntsewei
brekst de wite streek
by it brêchje op it ein

yn de lome bocht
efter twa parrebeammen
riist dan it âldershûs
de fuotten knisterje grint
as tsjinstreeë boade
oan de iepen efterdoar

de kofjerook rûkst al
net te beteljen
de glês-yn-lead papegaai
kleuret harren antlitten
lûkt in ljochtglâns
ta de himel út.


01-10-2007

Gjin watsje...






‘Kinst my fan ‘e middei efkes helpe mei deade blêden oan te feien, Jan?’ frege Romke oan Jan.
‘Nee,’ sei Jan, ‘dat kin net heit, want ik haw my de knibbel ferdraaid. Sjoch mar, ik kin der net iens op stean!’
Wy seagen. Neat oan de knibbel te sjen, mar Jan krimmenearre der in bytsje by, dat dit frege wat mear tekst en útlis.
‘Ik haw in skop tsjin de knibbel oanhân mei it fuotbaljen’, sei Jan.
‘En doe koe ik der krekt noch wat op rinne, mar doe’t ik freed yn de botsautokes siet, fleach der immen fan achteren by ús op en doe skeat ik mei dyselde seare knibbel tsjin it dashboard oan, en doe gie it ljocht yn ‘e knibbel út. Ik bin útstapt en ik haw gjin rûntsje mear dien.’
‘No, at it der sa mei dy foarstiet, dan moatte wy mar efkes op de dokter ta’ sei ik.
‘Ja’ wie Jan it der wat al te grif mei iens. Hy tocht fansels dat ik him net leaude en dat ik er dochs gjin wurk fan meitsje soe. Mar ik belle de húsdokter. Dy wie ‘yn besprekking’ sei de tillefoanstim, en by need moast ik dat-en-dat nûmer mar belje. Ik seach Jan rist op en del oan. Gjin needgefal, besluet ik doe. Mar wat no?

Dokkum dan mar ris besykje, de Sionsberch hie ommers ek in polyklinyk, faaks koenen wy dêr dan te plak. Dat koe, bêst genôch. Maaike woe ek mei, dy hie noch wat ôf te hanneljen yn Dokkum en dat koe moai efkes tagelyk. Dat sa teagen wy trijeresom nei Dokkum.
By de baalje moasten wy earst in paske meitsje litte foar Jan, want dy wie der sûnt syn berte net mear west. Doe’t it frommeske hearde wa’t de pasjint wie en wat him skeelde, frege se oft er ek in rolstoel fanneden hie. Jan lake har hast wat gnyskjend út. Wis net!
Wy moasten ús melde by baalje alve. Dat dienen wy. Doe’t wy dêr in moai skoftke sitten hienen kaam der in ferpleechster op ús ta; wy moasten dochs werom nei de hal want wy wienen in otbm-gefal. Otbm, otbm? Oars te behanneljen minsk?
Hawar, wer wachtsje, no yn de stuoltsjes njonken de baalje. Dêr sieten wy, Maaike, ik, Jan.
En it duorre mar, en it duorre mar. T’en lesten kaam der dat dochs in pittich susterke. Hja frege de personalia nochris en helle drekst in rolstoel op.
‘Dat hoecht net,’ sei Jan, ‘ik kin noch wol in bytsje rinne hear.’
‘Dy’t siik wêze wol, moat ek mar wat ha’ sei de suster. ‘Sitte!’
Ferslein liet Jan him yn de stoel falle en it susterke naam him mei nei in keamerke. Dêr seach se efkes nei de knibbel, mar hja kaam der net rjocht út. Jan hie de boksen al út.

‘Ik moat der efkes in arts byhelje’ sei it wyfke. ‘Pak de saak mar wer yn Jan, ik ryd dy wer nei de gong en dan komt de arts aanst wol by dy’. Sa sein, sa dien. Wer wachtsje yn de hal.
Jan hie der noch hieltyd wol aardichheid yn, allinne krigen wy sa stadichoan ek wol sinne oan wat. Mar safier wie it noch net.
‘Sit hjir in jonkje mei in knibbel?’ hearden wy ynienen in stim boppe ús. Us blik glide stadich omheech. Der skynde net in ein te kommen oan de lange witte broek en de doktersjas. Uteinlik bleau ús blik stykjen by in rûne holle mei sûnreade wangen ûnder in bêste prûk wyt hier.
‘Kom do mar ris efkes mei my mei, baaske,’ sei de reusinne. Jan wie te ferbjustere om andert te jaan. De dokter reesde sa hurd troch de gongen dat Maaike en ik der klauwen oan hienen har by te bliuwen.
‘Boksen út’ sei se tsjin Jan, en Jan wist net hoe gau at er de broek sakje litte moast.
It frommes, dat noch wat fyftjin sintimeter boppe de 1.83 m. fan ús Jan útstuts, befelle Jan op bêd. Dêr avesearre hja mei Jan syn knibbels om as wienen it woarsten dy’t noch draaid wurde moasten. Jan pipe noch krekt net, mar hy hie in kleur as fjoer en hie hâlden en kearen om de frou wat tsjingas te jaan. At sy de knibbel omheech luts, bêde hie him wer del. Treau sy him nei de muorre dan drukte Jan de oare kant út.
‘Docht it sear?’ frege se. No, dat wie sels my wol dúdlik. ‘Hoe bist hjir oankommen?’ frege se Jan. Jan fertelde dat er earst mei it fuotbaljen, en doe op ‘e kermis in reis tsjin de knibbel krigen hie.

‘Dat wurdt sneon gjin fuotbal’ sei se tsjin Jan.
‘Och,’ hold Jan him grut, ‘ik sit yn it biertiim, dat it komt der net sa bot op oan.’
‘Ynswachtelje en krukken brûke’ kommandearre se.
‘En as net permaninte fersoarger fan it tiim wurde wolst, soe ik dy krukken mar wól brûke!’
Dat wie dúdlike taal. Dêr hâld ik wol fan.
En hja – ja, in frommes út tûzenen, hja wie Jan moai in slach foar – gie fierder: ‘en ast op skoalle bist, de poat op de stoel foar dy lizze, en thús ek mei dyn poat omheech sitten gean.’
Niks gjin frij, Jan!
It mânske frommes sette Jan wilens yn de fette watten en lei der handich in drukferbân omhinne. Hja herfette:
‘Krukken by de baalje ôfhelje en dêr ek wer ynleverje. Woansdei ôfspraak by de húsdokter en oars hjir wer komme.’
Dêr siet Jan. Hielendal ymponearre naam er elk leppeltsjefol ynstruksje yn him op.
‘Tige betanke, mar ik meld my wol in Kollum’ sei de lytsman.


25-09-2007

Wurch yn 'e fuotten




No’t der twa bern mei bus en trein reizgje komme der ek ferhalen los. It reizgjen op himsels is net altiten like aardich, mar it went, en wis is ek dat je wilens de reis altiten noch gau it iene en oare oersjen kinne foar skoalle. Op de weromreis bart dat minder. Dan sjochst in protte minsken efkes in knipperke dwaan. It fernuveret my altiten dat se dan krekt op tiid de eagen wer iepen dogge. Yn de nije trein wurde de plakken wol goed lûd opneamd, mar yn dy âlde hearde ik eins allinne mar dat de lûdsprekker iepenset waard. Dan heardest wat prommeljen, en dêrnei waard de lûdsprekker wer mei in klikje ôfsletten.
Doe’t Jan okkerdeis mei in maat fan Grins kaam, hienen se de put derút. Of de put. Wat sil ik sizze? It wie freed, en dan hawwe de hearen nei skoaltiid gauris besprekking oer de ôfrûne wike yn de Drie Gezusters yn Grins. It stof fan de skoalle wurdt fuort goarrele, hja nimme efkes in flauFEBObyt en dan giet it wer op hûs oan. De lêste bus hat dan al west en dus moat der mei de trein reizge wurde. Beide jongkeardels leinen dus moai langút mei de skonken op ‘e bank foar har te slûgjen. Doe kaam de kondukteur har oer it mat.
‘Dogge jim thús ek sá?’ frege er de twa knapen, en wiisde op har skonken.
Mar Jans maat hie it aai mei sâlt klear.
‘Knippe jo thús èk kaartsjes?’ frege er.







21-09-2007

Ministeriële beskôgings




Ministerfigueren


Minister A wol allochtoanen
mei asosjalen ûnder dak bekroane.
Minister B wol brânwachtslju ferbiede
betsjinning fan spuit alve te lieden
en See wol witte oft sel en kriminelen
by lotting faaks it fearnjen fele.
Minister D wol drugs talitte
salang’t dealers yn it dealen sitte
en E wol, dat in emigrant
ferhuzet nei oerseeske kant.
Minister F hâldt frontsoldaten
op ôfstân fan syn fjochtersmaten.
Minister G wol foar de goaden
fan de fijân bystân nei ballingsoarden.
Fan H mei Sine Hillichheid
net frije sûnder feilichheid.
Minister Y wol oan ynvaliden
ferbiede de Alvestêdetocht te riden.
Minister J wol foar de joaden
de jacht op bargen út de moade.
Minister K wol ôf fan dat saaie,
en keamerleden yn keamerjassen klaaie.
Minister L lit it de legerskare foartaan
inkeld noch mar mei tsjinstfammen dwaan.
Minister M wol minderheden
fusearje litte yn grutte steden.
Minister N wol alle nichten
ta heterofily ferplichte.
Minister O hellet oarlochshelden út it slop
en spjeldet har in ban de bombadge op.
Minister P makket fan pedofilen
troch operaasje sterilen.
Minister KU wol kwerulanten
omfoarmje ta stipte gûvernanten.
Minister R sil de rabberijblêden ferbiede
at se boppe de fjirtich graden siede
en S riedt de spoarstudinten oan:
meitsje ynintsjen tsjin weinsykte gewoan
en T leit it near op silikoanetiten
fral by omboude travestiten.
Minister U wol útfierrjocht
foar wa’t seit en ek noch docht.
Minister FEE wol alle frjemdelingen
troch taalles ta ûntfromjen twinge
en W tinkt dat wettersnoaden
heare ta in ferbeane koade.
Minister IKS wol ksenofoben
ierdzje litte mei in globe.
Minister aY wol hjir oars net as Yanks
mei leadfrij super yn de tanks.
Set, dy’t yn de ferdieling fan setels reaget
freget om de seage dy’t de poaten seaget.

Sa fine jo hjir fan A oant Set
in rariteitenkabinet.
Jo sjogge it: Balkenende fjouwer
is relatyf de golste jouwer.





Ministerfiguren


Minister A wil allochtonen
bij asocialen laten wonen.
Minister B wil brandweerlieden
bediening van spuit elf verbieden
en C wil cel of criminelen
bij loting laten vierendelen.
Minister D wil drugs gedogen,
zolang de dealers dealen mogen
en E wil, dat een emigrant
verhuist naar Est- of Engeland.
Minister F houdt frontsoldaten
op afstand in de eenmansgaten.
Minister G wil, dat aan goden
de vijandbijstand wordt verboden.
Van H mag Zijne Heiligheid
niet vrijen zonder veiligheid.
Minister I wil invaliden
bij vorst d' elfstedentocht verbieden.
Minister J wil, dat voor joden
de jacht op varkens wordt verboden.
Minister K wil kamerleden
alleen in kamerjassen kleden.
Minister L laat legerscharen
uitsluitend met een dienstmaagd paren.
Minister M wil minderheden
fuseren in de grote steden.
Minister N wil alle nichten
tot heterofilie verplichten.
Minister O tracht oorlogshelden
een ban de bombadge op te spelden.
Minister P maakt pedofielen
per operatie tot sterielen.
Minister Q wil querulanten
hervormen door een gouvernante.
Minister R wil roddelbladen
verbieden boven veertig graden
en S raadt aan de spoorstudenten
voor wagenziekte in te enten
en T verbiedt de travestieten
't bezit van siliconentieten.
Minister U wil uitvoerrecht
voor wie iets doen wil en dit zegt.
Minister V wil vreemdelingen
door taalles tot ontvreemding dwingen
en W wil, dat de watersnoden
te allen tijde zijn verboden.
Minister X wil xenofoben
wel laten aarden met een globe.
Minister Y wil hier slechts Yanks
met loodvrij super in hun tanks.
'Verdeling van de zetels vraagt,'
vindt Z, 'een zaag, die zetels zaagt.'

Zo vindt u hier van A tot Z
een rariteitenkabinet.
U ziet het: Balkenende vier
geeft relatief wat meer plezier.



Dit is myn Fryske oersetting by it Nederlânsk gedicht fan Aubrey van Amstel

11-09-2007

Cascadequeen



Ultra
Sylvia B., Rotterdam






Cascadequeen fan Grins


kinkelje net by de treppens del
trêdzje stadich en steatlik op radsjes
yn dyn krinoline jûpe fan izerkant
belein mei belech fan rustich spoekespui
streekrjocht út de fin de siècle,
in wâle fan Keltyske tatûaazjes.

Wat rôlet op my ta: minsk, bist, robot
of hotte gotyk dramaqueen
it antlit fan Maria Magdalena;
de eagen ferside achter tichte teisters,
it lange swarte hier yn hippe slaggen
njonken de blanke wangebonken.

In piersing krollet út dyn lippe,
ljocht spilet oer it inkelplak fan
it sacht wankjend frouljusboarst.
Glasseehannen rikje nei de flier
dy’t se skrasse mei fûle skerpe fingers.
Sa wurdsto yn oansicht minske

mei blynkapen op glûpe wy net nei
bingeljende bonkjes ûnder it kantbrokaat.
It is gjin frommeske fan kâlde fuotten.
Ultra is har namme, yn ekstremiteit
docht sy fertuten. Yn de stêd, har antlit,
lizze freak en from yn harsels besluten.














Cascadequeen van Groningen


val niet van de trappen af
treed langzaam en statig op wieltjes
in je crinoline japon van ijzerkant
belegd met roestig rupsenschuim
rechtstreeks uit de fin de siècle
met een voile van Keltische tatoeages.

Wat rolt op me af: mens, dier, robot
of hotte gothic dramaqueen
met het gezicht van Maria Magdalena;
de ogen verscholen achter dichte wimpers,
het lange zwarte haar in hippe slagen
bezijden de blanke jukbeenderen.

Een piercing krult uit je lip,
licht speelt over de moedervlek
van je zacht wenkende boezem.
Glacéhanden reiken naar de grond
die ze krassen met felle scherpe vingers.
Zo word jij in aanzicht mens

met oogkleppen op loeren wij niet naar
bengelende beentjes onder het kantbrokaat.
Deze vrouw treedt niet met voeten.
Ultra is haar naam, met extremiteit
als resultaat. In de stad, haar gezicht, liggen
freak en vroom in zichzelf besloten.




05-09-2007

Tsjoenberch





Ja, der wienen efkes wat minder lochkes, want ik bin wer oan it lêzen set. Einliks wer, mei ik wol sizze. Nei de oerdoasis wilens de stúdzje haw ik út kleare ellinde in skoftke oar net lêzen as waarme streekromans en no en dan ris wat weploks. Ik hie skjin myn nocht fan alle drege kost. It rare is eins dat dy kost achterôf net sa dreech wie, mar de opdrachten dy’tst derby dwaan moast, wienen de helte fan de tiid sa droech en tiidrôvjend dat der oars net as in soere neismaak fan oerbleaun. Mar no bin ik dus wer fol op gong en wol mei de 980-sidige Toverberg fan Thomas Mann yn de oersetting fan Pé Hawinkels. Der Zauberberg is it dus eins. Men mei it besykje yn de boarnetaal mar ik bin bang dat ìk der dan hielendal net trochhinne kom. Boppedat moat it in goeie oersetting wêze.
Hans Castorp giet dus jûns mei ûnder de tekkens en it koe wolris in lange lis foar him wurde, want a. dêr lient er him graach foar en b. it boek lêst net maklik, d.w.s. hurd. Troch de fine irony kinst der net trochhinne jeie sa’tst dat graach wol dwaan meist by in dikke pil.
Hawar, ik bin op side 275 en it laket my oan troch te lêzen. No dus.


26-08-2007

Unike bondel

In pear moanne lyn krige ik wrachtsjes samar in kear goeie spam yn de meelbus.
Der wie in jong en dynamysk (ik nim de termen mar oer) print- en ûntwerpbedriuw fan twa bruorren dat trije iepen middeis hâlde woe, en kandidaten socht foar in foarbyldprintinge fan harren bondel, folder, tydskrift of roman. Oft ik ek belang hie? Ik reagearre wat laitsjend en hie der de gek wat mei. It bedriuw siet ommers alhiel yn Inkhuzen en at ik dêr op sa’n iepen middei op ‘e bonnefoai hinne gean soe en it mocht der drok wêze, dan kaam ik grif om ‘e nocht. Want dy lju koenen net mear as sáfolle minsken helpe, hja wienen mar mei in man as wat en de masinen koenen fansels ek net mear as sa folle putsjes deis oan.

Mar, sa fersikere my de direkteur, as ik kaam soe ik derfan op oan kinne dat ik net foar neat kaam. En, ek net ûnbelangryk, it soe fergees gebeure.
Ja, dat wie te moai om lizze te litten fansels, mar ik tocht, ‘ik sil it se net maklik meitsje, ik sis dat ik fan myn oeuvre fan de lêste fjouwer jier ôf der likegoed de Fryske ferzje as de Nederlânske yn hawwe wol.’ Dan nochris sjen wat se sizze.

‘Gjin punt’ seinen se.
‘Mar dan hawwe wy it wol oer hast likernôch 300 siden, mei ynhâldsopjefte derby ensa!’ skreau ik ferwezen werom.
Se joegen nearne om, skreaunen se werom, al wienen it ek fjóuwer hûndert siden.
No, dat wie in útdaging. Ik tocht by mysels: ‘sa’n bondel is maklik ast in kear ergens optrede moatst, dan hast fuort dyn hiele portfolio by de hân. Kin ik him 8 septimber drekst brûke.’
No, sa is it dus gien, en freed haw ik him ophelle.
Ik hie noch tsjin de direkteur sein: ‘soe it net better wêze at jo sa’n tsjok boek fan te foaren klearmeitsje, stel je foar dat der wat mis giet by it produksjeproses, dan binne wy moai oanklaud.’ Mar nee, dêr woe er neat fan witte; printe on demand wie ôfleverje wylst de klant der letterlik by stie en dat soe er sjen litte ek.
It omkaft hawwe wy makke nei de wize fan Mondriaan. Net presys itselde fansels, mar wol op de manier fan. Lekker opfallend, dan kin ik it boek ek net maklik kwytreitsje of ferjitte. Hoopje ik. No, hjir is er dus. Myn twadde twatalige bondel mei 137 fersen, op 300 siden.
Yn in oplage fan 1.















25-08-2007

Bouwe en ôfbrekke






Yn tal fan opfiedkundige programma’s kinst tsjinwurdich leare hoe’t it al of net moat mei bern. Us heit hie altiten in maklik biedwurd; bern moatst wat bybringe oant har tolfte ta, dêrnei kinst it wol ferjitte. Net datst der dêrnei gjin wurk mear fan haste, oeh deule nee, miskien just wol folle mear. Ast dat tsjin âlden mei jonge bern seist sjogge se dy oan oftst gek biste. Hja hawwe ommers de hannen der al fol oan, hoe soe dat noch mear wêze kinne. No, dat kin, mar op in oare manier. Dit sis ik no net om ús Jan hear. Dêr ha’k op it stuit mar in bytsje wurk mear fan. Sterker noch: útsein de bergen wosk hielendal gjin wurk. Jan makket himsels ek nearne drok oer. Ferline jier wurke er hast 24/7 en dizze fakânsje docht er neat. De skûter leit noch hieltiten yn partueren út inoar yn de garaazje, yn it hok, ûnder syn bêd en it motorblokje hat er op it buro. As oanmoediging, tink ik. Mar hy docht hast neat, allinne sneons noch op ‘e fiskkarre. Jan tinkt dat it wurk wol by hím komt. No kin je dêr wol op om skelle, mar dat brekt mear ôf as it opbout.


Mar goed, Jan wie eartiids dus krekt sa’n snoad jonkje as dy fan ús Pieke. Dy is no trije jier en fret fanalles út wat net mei. Doe’t syn mem der einlings mei oantangele wie, sei se tsjin it jonkje: ‘En no op de matte do, er der net earder wer weikomme as at ik it sis!’
Hja hawwe oeral yn it hûs laminaat en at lytse Dukke ûndogens west is, hat syn mem in matsje klear te lizzen yn de gong. Dêr moat er dan krekt sa lang op stean of sitte dat syn mem him wer yn ‘e keamer ropt.
Mar ja, Foekje hie de lêch wat út en foardat se it wist wie se de tiid kwyt en hie it jonkje al in oere op ‘e gong sitten. It wie har suver yn ‘e wei doe’t se him wer roppe soe. ‘Witst wat, ik helje him sels mar efkes op en sil him dan fuort ek efkes in krûpke jaan dat er it sa netsjes útholden hat’ tocht se. Mar doe’t se yn ‘e gong kaam, wie der gjin Dukke te bekennen. De foarkeamersdoar stie lykwols al op in kier. Foekje deryn. Dêr siet Dukke, poatsjes keurich binnenboard, op syn knibbeltsjes op it gongsmatsje. Foar de tillefyzje.
Bob de Bouwer begûn krekt en Dukke song mei alle faasje mei.







28-07-2007

Ketsjupferslaving





Maaike en har freon Jopke en ús Jan sitte no goed in wike yn Egypte. Fan it tsjerke hawwe wy heard dat se in goeie fleanreis hân hawwe en dat se goed oankommen binne. Maaike hat in ferslachje oer de ôfreis opstjoerd nei de Sneinspetiele fan it Frysk Deiblêd, sy is no foar trije wike
‘ús korrespondinte yn Egypte’.

Fansels hie ik de bern fan alles wat meijûn. Pûdsjes droege sop, kaugom, in ammerke sâlte drop, wat krintekoekjes, salmiakkûgels en mear fan sokswat. Sy moasten al ris wat hawwe te haffeljen dêre. Spultsjes gienen ek mei: in lege learen fuotbal en follybal, in pompke, in spultsje Frysk boerekwartetten en gewoane spylkaarten om mei te klaverjassen.
Mar doe’t ik fan ‘e wike op Jans keamer kaam en de kompjûtermonitor útsette woe omdat it lampke al mar oan stie te flikkerjen, seach ik ynienen wat frjemds efter de kompjûter lizzen. Alle snobberij dy’t ik yn de reistas stutsen hie lei der moai ferdutsen efter. ‘No, dochs flink fan de jonge’, tocht ik by mysels. Hy is net de lichtste kant neist, dat hy hie him skynber foarnommen dy tiid oan te gripen om fan it swietguod ôf te bliuwen. Netsjes!

Mar doe’t Romke en ik fan ‘e wike oan ús mieltsje bakte earpels sieten (oerbleaun fan de oare deis, ik hie fierstente folle skyld) soe Romke de mayonêze en ketsjup efkes út de kelder helje. Mayonêze wie der noch wol, mar de ketsjup koe er nearne fine.
‘Och jong, sjoch doch ris better om dy hinne’ sei ik, ‘der moatte noch ien oanbrutsen en minstens twa nije flessen stean.’
Romke nochris de kelder yn.
‘Nee hear’, sei er. ‘Of ik mei wol kluten yn ‘e eagen hawwe, mar ik sjoch it net’.
Dat doe moast mem sels mar even hinne. Mar Romke hie wol gelyk, der stie net iens in flesse dy’t der wat op like.
Doe gie my in ljochtsje op.

Fan ‘e jûns belle Maaike op út Egypte. Nei in praatsje hoe’t it dêr wie fertelde se dat it mei Jan ek goed gie. ‘Allinne oan de itenstafel hat er it efkes dreech’ sei sy.
‘Hy hat hâlden en kearen om syn flesse ketsjup ûnder behear te hâlden.
Der sitte tritich man om ‘e tafel en se binne ynienen allegear sljocht op ketsjup...’









12-07-2007

Hingje de jas mar yn de gong





hoe’t ik dy ha wol
mei hier
en dat brune fel
witer yn ‘e winter

altiten wer
nei my takeard
mei seine
koartknipte fingerseinen

en eagen
dy’t nei lippen lûke
foar wurden, in tút
of in tongetip

at ik rin
nimst deselde trêd
mei dyn lingte
en dat bytsje breedte

op dyn grûn
wurd ik túnker
gjin plant negeret
dy dûbele segen

datst thús bist
dêr genietsje ik fan
steesoan eefkes myn noas
yn dyn jas op ‘e gong










08-07-2007

tarieding





Noch alve dagen, dan sil ús jeugd nei Egypte ta foar har World Servants projekt. De jongste hat noch nea flein, mar hy is mei in ploech bekenden, dat it sil wol wat tafolle mei de fleandersangst. Boppedat, Jan wol, - at er him ienris byinoar sparre en yninoar set hat - mei de skûter sprinte. En dat giet ek aardich hurd, dus dat sil it him wol net dwaan. Mar ja, witst nea mei Jan, dy set dy altyd foar ferrassings. Ik hoopje al dat se spuipûdsjes yn syn buert delhingje.

Mar no it folgjende: om't der safolle meigean, moatte se merkjes yn de klean ha mei harren namme derop. Alle guod fan tritich man wurdt deis wosken dêr yn Egypte, en dan moat dúdlik wêze fan wa't wat is. No ha'k al sa tûk west om in roltsje stoffen lint te keapjen dêr'tst de namme op skriuwe kinst, en dan kinst dat stikje derôf knippe en dan moat it mei in hyt strykizer op 'e klean strutsen wurde. Dat ik hie wat nij ûnderguod foar de bern helle, en sokken en sokswat, en wie al drok oan it striken (lamme earm derfan, want it moast mei lofts omdat der yn it rjochterskouder in slymbeurstûnstekking sit), doet Jan by de noas lâns opmurk dat er allinne âld spul meinimme woe, dat siet lekkerder en dat koed er dan ôfbrûke en fuortsmite.
Ja, dêr sit je dan mei je goed gedrach.
No moat ik nochris. En it minste is: guont merkjes moatte deryn nááid wurde. No, ik en nuddels, dat is twa. Ik ha noch nea in naaimasine hân, sa'n hekel ha'k oan dat pokkewurk.

MAAIKE | JAN | MAAIKE | JAN | MAAIKE | MEM | WURDT | SPIKER | GEK




01-07-2007

Ik de beahipper









It hat gjin doel en jou lûd,
ik krij hieltyd gjin gehoar en ik
wit wat der bard is mei dy mosk
op it dak. De rein en de wyn

makken fan dy de kjeld en my sa hosk
en ik tocht ús dy swiete pea nochris yn
foar’t de sinne syn ljocht wer falle liet.
Ik bin de beahipper en do de hearemyt.

It hat gjin doel en bûch nei dy oer,
wy steane op de râne fan it dak
fan in glêzen hûs. Yn de dream

sweefde ik nei dy ta, oant er bruts.
No bid ik my de knibbels hast krom,
myn leave en de line bliuwe stom.



22-06-2007

mûzen om 'e hjouwer




23 juny is it dan safier, dan sil ik oan de dyk stean mei poëzy. Wurden mei de wyn mei oer de minsken hinne struie. De kuierders sille my net ûntkomme, dat wol sizze; ik haw altiten wol ien te pakken, want der komt in dixie yn de buert fan myn tintsje te stean. It earste húske dêr’t de kuierders te plak kinne, dus it kin wêze dat der sporadysk gebrûk fan makke wurdt, mar it kin ek wêze dat er algeduerich beset is. En at se ienris sitte....dan binne se oerlevere fansels.

Romke hat in aggregaatsje liend, wy hienen sels in mikrofoan en wy mochten in fersterker liene fan it shantykoar, dat it kin heve. Ik haw in sjarmante assistint sjartere dy’t apels útdielt, in saneamde apeljonge. Wy moatte moarns earst mar efkes mûskopje. Ik sil him ynstruksjes jaan dat er net al te ree wêze moat mei se oan de minsken oer te jaan. Se moatte eins even op de striepakken sitten gean om te harkjen nei in wurdsje foar ûnderweis. Kinne se wilens moai dat apeltsje opite.
It sil my nij dwaan; soenen de kuierders de blik op ûneinich hawwe, of dogge se it harren oan tiid? Hinget ek fan it waar ôf fansels. No, wy sjogge wol, ik bin der klear foar, ik haw myn flowerpowerklean al opsocht en blommen op it striehuodsje. No noch ôfwachtsje oft der mûzen om ‘e hjouwer strune sille.


14-06-2007

Jan & Jopie




Jan en Jopie binne twa hannen op ien búk. Sadree’t Jan thúskomt út skoalle, fisket er Jopie út de koer op it hege kastke foar it rút yn it hok wei en mei de oare hân smyt er de tas del en docht er de jas út. En dan giet it saakje nei boppen ta. Jopie hinget him dan like slop oer de earm as wat, want it bistke docht deis oars net as sliepe.
‘Wêrom moat dy kat eins mei nei boppen ta, at er dochs mar wat op dyn bêd leit te sliepen, Jan?’ frege ik okkerdeis. ‘Wat hast dêr no oan?’
‘No,’ sei Jan, mei de iene hân set ik dan de kompjûter oan en mei de oare aai ik myn katsje eefkes. Dat fynt er moai.’
‘Fral Jan fynt dat moai’, tocht ik by mysels, want it heucht my noch dat ús mem eartiids tsjin my sei dat at bern har wat iensum fiele, dat se dan in bistke hawwe moatte, in marmot, in lamke of in knyn, makket neat út. Dan hawwe se wat by har en kinne se der wat mei om fandelje.

Justerjûn hie Jan al dûst en stie er mei de kat klear om nei boppen, doe’t ik Jopies eachjes wat al te wekker glinsterjen seach. Hy sloech ek wat mei de sturt. At er mei de sturt slacht, is dat meast in teken dat er ûntkomme wol. Mar hy sloech noch net sa hurd, miskien foel it wat ta. Ik warskôge Jan dochs mar efkes.
‘Jan, hy wol by dy wei, hy slacht mei de sturt.’
Jan seach ris in kear, mar allinnich it puntsje ferweegde.
‘Nee hear,’ sei er, ‘hy fynt it lekker.’



12-06-2007

poëzydrokte




Kommende wiken bin ik mei de poëzy op paad.

Nee, net mei it Literêr Sirkwy,
dêr bin ik net foar frege wurden, mar yn
Amsterdam op 17 juny (Iepenbiere Bibleteek Amsterdam),
oan de kuierrûte fan de Lauwerswandeltocht takom 23 juny,
yn de Prinsetún fan Grins (26 of 27 july)
en op 8 septimber by it kultureel festival fan it Kollumer Oproer, yn it Witwaterbos fan Kollum.


05-06-2007

It fleis fan pake Durk




Doe’t ik snein de sneonsbylage fan de Ljouwerter fan 2 juny lies kaam ik de namme ‘tante Hebel’ tsjin, om krekter te wêzen stie der: ‘De jus van tante Hebel’. ‘Hea’ tocht ik, ‘moat dat gjin tante Heabel wêze?’

En drekst wie ik nijsgjirrich, want ik hie ek in tante Heabel, tante Hepie seinen wy thús. Us mem har suster hiet sa, en ek fierderop yn de famylje sieten Heabeltsjes. It artikel gong oer de kollumnist Martin Bril en syn Fryske roots. Nei’t ik fierder lies kaam ik hieltyd mear bekende nammen tsjin en wat blykt: Bril en ik binne fiere famylje, syn mem en minent binne nichten. No is dat útsykjen fan besibbens altiten in grage beuzichheid fan Friezen. Kinst net mei in Fries om útens yn de kunde komme dat der net praat wurdt oer fan wa’tst ien biste en oftst dy-en-dy ek kinst. Skynber binne alle Friezen famylje fan inoar. Ja, dik kâns eins ek wol.

Doe’t ik my twa jier lyn bezich holden haw mei de stambeam fan ús heit en mem ha’k my fansels ek ferdjippe yn de Pilatten. En yndie, wat kamen der doe in ferhalen foar it ljocht. Ek al omdat de famyljes sa grut (en earm, fral yn de njoggentjinde ieu) wienen. Net earder as doe’t it spoar fan Ljouwert nei Grins oanlein waard klaude de famylje wat oerein, want doe krigen de manlju wurk by it spoar en dat betelle goed. Dêrnjonken hat de famylje altiten bekend stien om de feehannel. Ek dy smiet moaie ferhalen op. Ik hoopje dat Bril se opskreaun hat.

Wat hy neamt yn it artikel, dat der nei in optreden fan him trije nichtsjes op him ôfstapten en dat hy se net mear koe, mar wol drekst fernaam dat it famylje wie, fyn ik hiel wjerkenber. Der sitte trekken yn dy Pilatfamylje dy’t hieltyd weromkomme, en dat fernimst fral troch de ferhalen dy’t der ferteld wurde, mei steesoan deselde soart fiten en prinsipes. Wat ik net werom fyn by Bril is de Frysksinnigens, dy’t de Pilatten oars ek wol ha. Mar dat kin perfoarst lizze oan it feit dat hy gruttendiels bûten Fryslân opgroeid is. Hy ferstiet de taal wol, mar praten bliuwt by twa rigels en him lêze sil der ek net kinne. Miskien wie dat oars west at er hjir bleaun wie. De opmerking dat it wichtiger is foar in bern om te witten wêr’t Brussel leit as hoe’t Frjentsjer stavere wurdt yn it Frysk floeit dêr hast automatysk út wei en is ek mear de Hollânske opfetting. Hy hat noch net yn de gaten dat Friezen wolris trochsjitte yn harren stribjen de taal en kultuer te behâlden. Want ast it fleane litst, komt it net werom. En dan kinst sizze: ‘so what?’ Mar ik freegje my ôf; bliuwe de Pilatten dan de Pilatten noch wol?

It docht my tinken oan pake Durk Pilat. Pake Durk wenne op Sânbulten en kocht it fleis altiten by Abele Kamminga oer de wei. Abele Fogel (sa hiet syn frou) wiene slachter. Pake koft it fee yn, Abele kocht it fan pake en pake koft it fleis dan wer fan Abele. In kilo kowefleis, in pûn bargefleis, in leverwoarst en in stik as wat droege woarstjes wyks. Dat helle er saterdeimiddeis op. Sa gie dat, stielen wet. Sels doe’t pake út de hannel wie helle er it fleis noch by Abele wei. Trou as goud. Syn dochter Heabel sil it fleis ek grif ris taret hawwe. En de sjú.







29-05-2007

Tante yn 'e tinte




Net safolle nijs fan it front hjirre; wy hawwe griperich west en dan hast net oeral sinne oan. It modderet mar wat troch sa. Yntusken hat it grutte World Servantsfeest wol west yn Boerum. Jan hat dielnommen yn de organisaasje en alles wat er dwaan moast is ek útfierd, al gienen guont dingen wol op it lêste momint. Hy hie dus ek de gryp, mar hat de jûns al yn de feesttinte west. De artysten ( Henk Wijngaard, Roef en Marjan, grutte Geart, Jan Johannes, Tseard en Nick en Simon (de freonen fan Jan Smit) ) wienen allegear en op tiid presint. De presintator fan Holland FM hat de saak wat oan inoar praat. De tinte wie goed fol en Van Kammen hie it spul netsjes foar inoar, bodyguards as kleankasten included.

Kinst ek sjen dat wy net mear wend binne om dat soart feesten mei te meitsjen. Ik kaam yn dy tinte en tocht: ‘earst mar ris in bakje kofje’, dus ik trêde op ‘e drankwein oan. Se hienen der sa’n moai brechje foar. ‘Maklik,’ toch ik, ‘foar at it wat wiet waar is, dan hoege de minsken net yn de drits om te wâdzjen’. Mar nee, dat wie it plak foar de obers, dêr hie ik neat te sykjen waard my al gau dúdlik makke. Dat tante moast mar werom, en achter de baalje keurich om in bakje kofje freegje. No, dat hienen se wol. Mar mei myn jild koenen se neat, ik moast earst muntsjes keapje seinen se. No, dan earst mar op nei de munteferkeapkarre. Dêr ha’k de eagen mar efkes tichtknypt foar de prizen, oars krije jo ek neat, no. Wer op nei de kofje, en ja hear, diskear hie ik it systeem goed folge. Kofje mei molke. Nei it twadde bakje koe om my it feest wol begjinne, mar it moast noch op gong komme. Ik seach om my hinne nei stuollen en taffeltsjes, mar dat is der tsjinwurdich net mear by.
‘Dêr goaie se mei, mem,’ sei Jan. Ik koe it my net foarstelle, mar goed, skynber is dat sa. Dat jo moatte de hiele jûne no stean. Gjin wûnder dat der gjin âlderein mear yn dy tinten komt. Dat is ommers net út te hâlden. ‘No ja, dan mar wat dûnsje’, tocht ik by mysels. Ik haw dus oant 1 oere nachts ta dûnse. Twa dagen like lam yn ‘e fuotten west as wat, mar dat docht neat.
Doe’t ik letter op ‘e jûn wer by de drankwein kaam om reade wyn, sei it oberkewat spytgnyskjend: ‘O, moatte jo neat hawwe mei molke?’ Ik sei: ‘Nee jonge, ik kom der hieltyd mear yn. No wyn en as ik aanst wer kom, kinst de bearenburch mar klear hâlde.’


15-05-2007

Wat der net al driuwt





Driuw yn it limoer, myn jonkje,
no’t boppe it wetter brekt.
Dyn spegelbyld yn de plassen
makket skrassen op myn antlit,

ik kin net fierder mei de komeedzje.
Heit joech him der ûnder del,
do hiest mear myn fel. Der is
gjin remeedzje mear, remeron

kostet my de kop, dêr bliede
myn harsens. De himel spilet foar hel
om it wiif mei de blauwe mouwen.
Hjerstmis driuwt yn in loftballon.




11-05-2007

Slavinken en fuotbalfans




Juster wie it dan einliks safier. It hie gâns fuotten yn ‘e grûn hân. Jan hie ferline wike freed al foar njoggenen foar de doar fan de sigarewinkel stien om kaartsjes te keapjen, doe’t baas fiskboer al belle wêr’t er bleau. Ja, dan moatst krekt wer op guont wachtsje dy’t in pakje sigretten, twa kaugomballen, de Privé en in krante ha moatte fansels. Mar goed, it wie slagge en nei in skrobbearring fan baas fiskboer wie er mar hurd oan it wurk gien mei de karre skjin te meitsjen en yn te laden foardat er mei de sjofeur op en paad soe.

De hiele wike hie er it der oer. Oars is er de rommel altiten kwyt, mar diskear waard der op de kaartsjes past as wie it goud. Piter soe mei. Piter is syn fuotbalkammeraat, in sportive jonge dy’t sels ek fuotballet. Jan fuotballet net by in klup. Net mear. Eartiids wol, doe’t er noch in jonkje fan in jier of tsien wie, mar se koenen allegear hurder rinne as hy en dêr fûn er mar neat oan. Mar sûnt koart hat er in spultsje fûn op it ynternet, en derby is hy dan de coach fan in alvetal. Hy moat yn- en ferkeapje, it geëamel fan spilers oanharkje at se foar te min ferkoft wurde ensa, en dat hat syn belangstelling foar it fuotbaljen en wat derom hinne hinget nij libben ynblaasd. Boppedat hellet Piter him ek wol gauris op om mei in pear oare maten efkes in baltsje te traapjen, dat it fuotbaljen leit him no wer wat nijer.

Ik tocht al: no hoopje ik al dat it wat in aardige wedstriid is, want it kaartsje hat him de helte fan syn lean koste en it soe al sneu wêze at der dan in lije wedstriid spile wurdt. Mar nee, dêr hoegde ik net oer yn te sitten, sei Jan, want it wie ommers Feyenoard tsjin Grins, dat waard altiten wol in spektakel. En ja hear; der wie fan alles bard: ûnderút skopperij, in reade kaart, in stikmannich giele kaarten en trije goals. It is my fan ‘e moarn mei spjelde en nuddel bestutsen.
Vink, sa hiet de skiedsrjochter, hie twa kear net sjoen dat it in penalty foar Grins west wie. Dat Jan soe Jan net wêze as er net hiel hurd meiraast hie:
‘Slavink, slavink....’







08-05-2007

Ferkearde fragen of ferkearde leeftyd?




In âld karre of kerreven hawwe se noch net, mar al earne in hoal mei in stopkontakt.
Ik kaam thús sneintemiddei en de kast stie iepen en der misten buorden en pannen dy’t ik brûk foar it barbecuën. Efkes letter seach ik dat de frituerpanne ek fuort wie. No ja, doe hoegde ik it deksel fan de frieskast fansels net mear op te tillen; ik wist genôch.
De âld rot wie der letter wer stikem ynkommen en nei boppen slûpt.
Ik haw it mar gewurde litten.
Yn de itenspannen op it oanrjocht siet noch wat mayonêze en kurry, en it bestek lei yn de panne dêr’t de mannen it frituerde iten yn hân hienen.
Fan froeger wist ik noch dat myn bruorren ek altyd fan dy fret- en drinkplakjes hienen. De jeugd byinoar, wat frisdrinken of bier derby, muzykje oan en do hearst se de hiele middei of jûne net wer.
Dat giet der net om dat se thús gjin plak hawwe soenen, mar hja hawwe no ienris saken te besprekken dêr’t gjin folwoeksen earen by heare. Soks moatte jo as âlders oanfiele.
Lesten kamen wy fjouwer man sterk oer it mat, moai foar de tillvyzje oan in potsje bier. Hindert neat, hja binne sechtsjin west, mar doe’t ik derby sitten gie en frege wa’t foar stie mei it fuotbaljen wienen se ynienen samar fuort. Ferkearde fraach steld? Joast mei witte wêr’t se sa gau keard wienen.
Ek nei dat geheime hoal seker.








04-05-2007

Maaiedei





Yn ‘e fierte sigeunermuzyk.
Do hevest de holle skean,
as harkest,
mar de eagen bliuwe leech,
wjerspegelje it Gebou,
it lûdsmozayk
fan griis en brún
net mear dat fûle blau.





02-05-2007

Je zus rijdt






Op ‘e winkelstrjitte yn Surhústerfean hold in frou my oan; oft ik ek in pinne hawwe woe. Wis wol, in pinne komt altyd fan pas by in skriuwer. Der stie in moaie tekst op, sei se. Ja, dat wie ek sa, in bibelske tekst fan de Korintiërs seach ik. ‘Moai hear, tankewol’, sei ik en woe trochrinne, mar dat wie de bedoeling net fansels. Der wie ek in begeliedend ferhaaltsje by. Ik wie eins wat gleon, want Maaike hie my mei de mobyl skille dat se yn in kleanwinkel wat oan stie te passen en dat moast ik keure foardat se it keapje woe. Mar ik koe de frou foar my ek net foar de holle stompe wol? Dat ik haw se efkes rêstich oanheard, mar doe hie se noch folle mear spul by har. Boekjes en boekelizzers en sa. Ik koe alles wol fergees meikrije. No, ik kin dat wol brûke foar de kategisaasje, dat ik haw it yn tank oannommen. Op it lêst krige ik noch in kaaiehinger. Ik kaam fan Boerum, dat ik soe wol mei de auto wêze sei se. Dan koe de kaaiehinger moai by de autokaaien.

Doe’t ik thúskaam joech ik de kaaiehinger oan Jan. ‘Kin in kaai fan in skûter oanhingje’ sei ik.
It is al langer in tear punt tusken ús; Jan is in kear sakke foar it brommersrydbewiis en no ferrekt er it en doch it noch in kear oer. Salang’t er gjin rydbewiis hat, komt er net op ‘e skûter dy’t yn it hok stiet te ferrustjen.
‘Wat stiet der op dy kaaiehinger?’ frege Jan.
‘Je zus rijdt?! Ja, dat kin wol klopje, ik mei net op ‘e skûter ride hin?’
Hy gong fierder:
‘Mem leaut seker dat ik der in ûngelok mei krij omdat ik net in rydbewiis haw, en as ik it al doch, kriget mem de ferfrommele skûter werom mei in geve kaaiehinger deroan dêr’t opstiet: “Jezus redt”.
Mar dat leaut mem dan ek net mear, tink?’










30-04-2007

Fol fan Keninginnedei





Mar foardat it safier is, moat de jeugd mei de trein. Of mei de bus, mar dat is hjir út Boerum wei al hielendal in crime. En de auto, dêr hoege wy it net iens oer te hawwen, dat ding kinst nearne kwyt yn Grins op sa’n dei.
De trein dus. Dat betsjut datst earst yn Bûtenpost, Gryptsjerk of Súdhoarn besykje moatst te kommen. Dat is in makky, pakst de wein en rydst de bern der efkes hinne. Of hja kinne op ‘e fyts, mar mei it each op de weromreis en de tastân dêr’t se dan wierskynlik yn ferkeare is dat net ferstannich.
‘En wat docht mem hjoed?’ frege Maaike.
No, mem woe mei.
Op it stasjon fan Gryptsjerk seagen wy al hiele kloften klear stean op it perron, en foar de kaartferkeapmasine stie ek in hiele kliber. Guont namen de muoite net en keapje in kaartsje, dat seagen wy wol, dy baarnden sa troch. Mar dat doarst ik net. Stel je foar, sit je yn de trein en krije jo in fette boete. Moaie Keninginnedei.
Mar doe’t wy ynstappe woenen, wienen wy wol de lêsten, want der koe gjin kop mear by. It lêste famke hong noch mei de efterein ta de trein út, dy ha’k mar efkes oanlutsen, want oars wie se tusken de doar kommen. De trein siet sá fol, dat der mei gjin mooglikheid noch in kondukteur tuskentroch koe. Jan seach my al meilijend oan; dy mem, dy’t sa noadich noch kaartsjes keapje moast.
Foardat de kondukteur ek mar ien boete útskreaun hie, soenen wy al yn Grins wêze.
Sels de trein dindere oars as oars, koest it gewoan fernimme sa tsjokfol siet er. Der kaam in jonge fan syn plak ôf, hy wjirme him tusken ús troch en soe nei it húske. Moai mis, want it wie beset. Hy timmere wat op ‘e doar om.
‘Hy moat bier kwyt,’ nokkere syn maat tsjin ús. In Westereiner, sa te hearen. Wy knikten wat stom. Siet dy jonge op ‘e hinnereis al fol bier?
Doe’t de doar fan it húske op it lêst iepen gie rûgele der in spantsje út mei reade hollen. Dy hienen dus wol plak hân. Yn Súdhoarn fleach de trein it stasjon foarby. De masinist hat de trein ek hifke tink, en tocht: fol is fol.


28-04-2007

Sjoernaliste mei kreas hier?







Dat de wrâld en dêrmei ek it skoalbarren feroaret is foar minsken mei bern yntusken al gjin nijs mear. Sels it MBO docht mei oan de moderne tiid. Maaike hat goed har bêst dien op skoalle. Omdat der in pear kear yn it jier deselde praktykeksamens oanbean wurde, kinst as learling sels bepale hoenear’tst dêrfoar tentamen dochst. En alles wêr’tst foar slaggest, dat is binnen. Sy hie alles goed op gleed en sa koe it barre dat hja net yn juny, mar yn febrewaris al mei al har tentamens en opdrachten klear wie. Moai, mar moast se dan oan july ta wachtsje foar har diploma?
‘Nee,’ seinen se by har op skoalle, ‘wy dogge mei de tiid mei, dus se mei it earder oanfreegje en dan wurdt it har ek earder útrikt. Dat sa koe it dat wy tongersdei in tillefoantsje krigen mei it berjocht dat har diploma ophelle wurde koe.
Dat hawwe wy dus mar efkes tegearre dien, Maaike en ik. It moast eins ek drekst, want at se it diploma fóar 1 maaie yn har besit hie, koe se in part fan it skoaljild werom barre.
Op nei Grins dus. En ja, it wie wat in keale bedoening fansels, want mei it setten fan har hân ûnder it formulier wie it ek dien. Oars wol in hiel aardige mentor hear, dy’t har it diploma oerlange, mar gjin taspraakje of sa.

‘Dochs mar moai binnen, mem,’ sei Maaike.
En dat is sa, allround kapster is se no. Mar knippe? Ho mar. Hja wol wer oan it learen...
In sprinthavo. Ja, ek wer wat nijs. Twa jier Havo yn ien jier dwaan. En dêrnei? Skoalle foar sjoernalistyk yn Swol seit se...
Se wit wat se wol. No wol.


25-04-2007

Boppe en ûnder de grûn





Hjoed wie ik efkes by heit en mem. Hja wenje noch altyd op it boerespultsje yn ‘e bocht, efter it griene stek mei it hekje mei de izeren hoanne derop. Heit hy krekt wer in ikebeamke ta de grûn útlutsen, it swit stie him tsjok op ‘e holle. Dit beamke hie tsjin de flearebeam oanstien en dat mocht perfoarst net, want dan krige de flear wer net genôch lucht en wetter. “Kloppet ek wol,” sei heit, “want dat ikebeamke hie mear woartel ûnder de grûn as stamme boppe de grûn. Dat is in teken dat er djip gean moat om wetter te krijen. En dizze flearebeam giet dea ast dy ikebeam syn gong gean litst.
Ja, sokke wiisheden hoege de minsken tsjinwurdich net mear te hearen hin,” sette er fuort, “hja sjogge op ‘t heden leaver nei Jensen mei syn smoarch boskje hier en ôfwaaid praat. Mar wat hat dy man ús no te learen?” Ik sei mar neat, want ast der tsjinyn giest, rekket de âld man noch mear yn redendrift oer alles dêr’t er neat mei te meitsjen ha wol.
Mem sei ek neat.
Dy seach nei it fûgeltsje dat in oardel meter fan ús ôf op ‘e grûn stie te stampen.
“Sjochst wol wat er docht, Ruurdtsje?” frege se. Ja, ik seach in fûgeltsje dûnsjen.
“Nee,” sei se, “hy siket om iten. Moatst mar ris sjen.”
It duorre mar krekt even of der kaam wrachtich in wjirm ta de grûn út. “Dat docht dat fûgeltsje mei doel hear,”sei mem. En wier, it bistke stie oan dy wjirm te lûken, wolst it net leauwe, mar hy wie wol trije kear sa lang as himsels. It fûgeltsje wie der suver mei oan. Mar hy krige him út de grûn. Hy lei de wjirm foar him del en begûn de lange slanter yn stikjes te hakjen. Dat slagge mar foar in part, mar hjir rêde er ek mei: hy tearde de sliert in pear kear op en naam de deade wjirm doe as in strikje mei yn de snaffel.
Doe fleach er nei it nêst.
“Sa,” sei mem, “dy wurde wol sêd, dit is syn tredde hjoed al.”





24-04-2007

Moarnsmuzyk








Neier en neier komsto
op my of. In slûpskaad
op oaljige fuotten mei rôze neilen.
Se gienen fan boppen nei ûnderen
hâlden ho by it húske en ik hearde dy:
it klettere en pofte, de doar stiet iepen.

De doar stiet iepen, it bêd kreaket.
do komst deryn. De sinne flamket
at it kezyn dyn laits heint.
It gerdyn knikt meistimmend;
nim it, nim it, jou dy del.
Kinst noch wol efkes sliepe.

Efkes sliepe wurdt neat, dyn
bleate skouder wanket en
blomket ûnskuld. No komt it
lusten neier, yn de rêst fan
geduld. Sêft tsjurrelet it bloed.
Ik haw lake en it die my goed.












23-04-2007

Dalfsen



De bern (ik haw der op ’t heden trije; Jopke, de feint fan ús Maaike rekkenje ik der ek mar by) hawwe dit wykein nei Dalfsen west foar de tarieding foar har reis nei Egypte, takom simmer. Se sille der meibouwe oan in tehûs foar dakleaze froulju mei bern. It plak dêr’t se hinne sille hjit Beni Suef en leit yn de kontreien fan Kaïro. Yn july, dus dan kin it der wol fjirtich graden wêze. Of noch hiter, wa wit. It griist my oan. Sa lang at se libje binne Jan en Maaike my alle jierren ûntkommen, eltse simmer ferbaarnden se earst in kear foardat se in kleurke krigen. Dat ik hâld my it hert beet. Ik moat se earst thús mar wat brúnje litte tink.
Mar goed, sa’n projekt giet dus fan de World Servants-organisaasje út, en freget hast wol in jier tarieding. Der moat in bedrach betelle wurde foar de reis (dat moatte de dielnimmers sels betelje) en der moat jild komme om it hiele projekt te beteljen. Dat wol sizze, foar safier’t der troch dizze groep oan boud wurdt. Ien groep kin sa’n tehûs net bouwe, sa’n projekt nimt wol in jier as twa, trije yn beslach en der gean dan fiif of seis groepen nei inoar hinne om hieltyd wer in stikje fierder oan de bou by te dragen. De groep út Boerum moat soargje foar de binnenmuorren. Om it jild byinoar te krijen hat de groep yn it doarp ferskate aksjes opset.

Tsjin it wykein yn Dalfsen seagen ús bern nochal op, omdat it allegearre halleluja-gedoch wêze soe, sa’t Jan sei. Dy wie al hielendal net te sprekken, want hy miste syn boarne fan ynkomsten no, de deihier fan de fiskkarre dêr’t er sneons op rydt. Boppedat moast in maat fan him sneins in skûterrace ride yn Meppel, en dat hie er ek graach sjen wollen. Hy hat noch efkes besocht om my te sjantearjen, dan moast ik dy miste ynkomsten mar fergoedzje, mar dêr trapet dizze mem net yn hin. Hy moat der ek mar wat foar oer ha.
Likegoed wie it dochs wol in moai wykein west, seinen de bern. Wol twa en in heal oere tsjerke hân, hieltyd wer stean en dan wer sitte en sjonge mei de hantsjes omheech, jimme kinne dat wol. Jan hie him op it lêst mar deljûn en Maaike koe fan ‘e wike har fitness-oerke wol oerslaan sei se. De goemoarnpetearkes hienen se noch it moaiste fûn. Deryn koe elk fertelle wat him dwers siet of wêr’t er nachts fan dreamd hie.
It team is build. No it dakleazensintrum noch.


22-04-2007

letter





letter


Hjir is de roas
Dy’t ik foar dy koft
Hast him op tafel set
Yn in reade wynflesse

Dêr stie er dan
Twa moanne lang
In reade roas sûnder bledsjes
Yn in griene flesse.

No haw ik de roas
Op sterk wetter set
Badwetter
Yn in wite flesse
Om te bewarjen
Foar -









21-04-2007

Krantsje by de boadskip




Freed gie ik om boadskip nei de nije Poi yn Kollum, doe’t der in bûtenlânsk frommiske my by de winkeldoar opwachte. Hja hie in stapeltsje tydskriften yn de hannen en seach my freegjend oan. Ik seach like freegjend werom. Dêrop preuvele sy wat. Ik preuveleminte werom: ‘wat sizze jo?’ en nochris: 'pardon?'
Ik hie net iens yn de gaten dat Kollum ek al grutstedske nigings hie om swalkers har dakleazenkrantsjes oanbiede te litten. Mar dat moat it wol west hawwe, tink ik achterôf.
It frommiske spruts gjin wurd Nederlânsk, lit stean Frysk, en ik koe der net efter komme hoefolle at dy krantsjes no kosten. Faaks hie dat neat útmeitsje moatten, mar men giet nei de Poi foar de oanbiedings, no? Dy earste fraach wie dus ek net sa gek. It puollemûlkjen gie wat hin en wer, mar wy kamen net in stap fierder. It wiifke, dat noch net iens sa âld wie, seach wat helpleas sykjend om har hinne. Efkes fierderop stie in tinte man, dy’t ús wol seach út de eachhoeken wei, mar gjin azem joech. Hy sil wol tocht ha; dit is nochal in tante, dêr weagje ik my net oan. Dat it earme minske en ik stienen der allinne foar, en wat docht hja? Hja draait my de rêch ta. No, tocht ik, dat is dúdlik genôch.
No kin ik om boadskip.
Doe’t ik werom kaam stie se der noch. Mar ik bestie net mear.




20-04-2007

it pakt




Hoewol’t Minoes en Jopie dus neat fan inoar hawwe moatte, hawwe se dochs in stilswijende oerienkomst sletten: at de doar fan ‘e hûs iepen giet, fljocht ien fan twaen deryn. No is it net sa dat de katten net yn ‘e hûs meie, mar soms gean wy fuort en at wy fan ‘t hiem binne moatte de katten eins net yn ‘e hûs bliuwe út sanitêr eachpunt wei. Fan it hok út nei bûten ta hawwe wy al in kattelûkje, dat se kinne altiten yn it hok foar de keuken oer komme.
Yn dy keuken sjogge der rútsjes út op it hok, dat de katten sjogge ús oankommen, en dan witte se dat de doar meikoarten iepen gean kin. En fan dat momint ôf giet it pakt yn wurking.
Of de iene of de oare kat sjit nei binnen at de doar iepen giet. Nea allebeide. Dat kin ommers ek net, want hja libje yn wapene fijânskip en wêr’t de iene is, wol de oare grif net wêze.
Mar hoe’t it no krekt wurket wit ik net, want hja binne allebeide like snel en wa’t no krekt foarrang kriget is my in riedsel. Mar hjá witte dat wol.
Dêrom hjit it ek in pakt, hin.
Dêr stean wy minsken bûten.





18-04-2007

Drinte




Sa wekker wurde



De earste fan sân moarntiden.
Krekt dan. Op tiid
fan bêd, yn nachthimd
de wannel yn ‘e sliep.

De doar beseft, klammet earne,
myn hân wjerhâldt it lûd.
Gjin geroft fan my
ik bin hjir net,
inkeld de bosk.

Slippers koarkje oer it paad
hout op hout, dat mei by
boskspoar, en noch justjes fierder,
fuortsakke yn it mûtele grien,
soppet de grûn, foarrinner
fan de útlekte dobbe
dy’t oan de oare kant sweeft
en dêr gjin ein hat.

De leeljes!

Hja winke stadich de eagen iepen
wurde wekker yn it kleare ljocht.
Rôze, wytkloste nestjes
mei ferdutsen teisterslach.

Oan de rânen nevelje michjes
dy’t harren gûnzjend tútsje,
kikkerts kweakje bletterjend
en hynstebiters skeare
glimkjend oer har spegel.

De sinne ferskynt,
de mistwiele ferwisket.

It is fris bûten.











Mûskes by Mukkes




Nei kafee Mukkes yn Ljouwert west mei mem, om de risseltaten fan in winter poëzykursus by Tsjêbbe Hettinga heare te litten. It wie moai. Teake Oppewal iepene de jûn en soarge foar de technyk. Der wienen mikrofoanen, hiel handich, want iksels bin troch it ferkâldzjen net sa bêst by stim. Ik hearde in tal fersen dy’t ik al earder heard hie op de kursus, mar guon kursisten hienen ek wurk fan foar of nei de kursus meinommen. De kursisten wienen (yn folchoarder fan ferskinen): Aukje-Tjitske Hovinga, Sipke de Schiffart, Aeltsje de Boer, iksels, Ytsje Hoekstra en Elske Kampen. De ôfwikseling fan poëzy mei muzyk wie goed. Muzyk wie der fan Renny Ausma en Ted Willemsen, Gerrit Gerlofsma en Basile Maneka Lukadi.
Ik hie allinne wol wat mear skoften hawwe wold, want wy kamen net oan praten ta en de krukken wienen fan hurdhout. Boppedat is it praten oer poëzy somtiden like nijsgjirrich as it skriuwen derfan. Wy hawwe by Tsjêbbe nochal wat mei haikû ompield, mar der wie mar ien kursist dy’t it oandoarst om dy haikû heare te litten. Wol troch in sprekstâlmasteresse yn persoan fan Wieke de Haan, mar dat docht neat. It wie moedich fûn ik, want haikû liene har mear foar lêzen dan foar foardragen.
Hawar, ús mem sei dat se it wurk fan de iene dichter net moaier fûn hie as fan de oare. Just it ferskaat jout kleur oan poëzy. Helder wie wol, dat der in protte te genietsjen wie, it publyk wie as mûskes yn Mukkes.



16-04-2007

Skiednis fan Joopke



Ut betroubere boarne wit ik dat nijs oer ús katten Minoes en Jopie swier tsjin it sin yn mist wurdt. Dêrfandinne dan dochs mar efkes in weromsjoch op de ôfrûne winter.

Hja hawwe harren deljûn.
Of alteast, ik moat it eins noch wat krekter sizze: hja hawwe harren talein op it sykjen fan it gaadlikste plakje yn ‘e hûs. Sa’t jimme faaks noch wol witte binne it mem en soan en hja hawwe in wat muoisume relaasje meiïnoar. Dat is ús skuld. Wy wisten it net, dus rekkenje it ús net oan, mar in jong nestke katten moatst net te lang by de mem bliuwe litte nei’t it berne is, want oars kloarket it de mem út. Hea, wat kinne minsken dochs in protte fan bisten leare.

Mar no. Minoes hie dus trije moaie reade famkes krigen en ien jonkje. Dat jonkje hie de ûndogenske eachjes, dat Jan hie fuort al yn ‘e holle om dy te hâlden.
‘Wêrom no de grutste dogeniet hâlde, Jan?’ frege ik him, ‘dêr hawwe wy ommers gjin belang by. En Jopie bâltet ek noch it hurdst.’
‘Mem,’ sei Jan, ‘dat sit sisa: at Jopie de ûndogenste is hjir yn ‘e hûs, dan bin ik dat net mear.’
Gjin spjelde tusken te krijen. Jan hat in hiel eigen logika. Dy wurket altyd it bêst foar himsels, ha’k fernommen.
Dat ja, wie hienen it tiimke wat te lang by de mem holden, en dat lurkjen die har op it lêst sear fansels, en doe stjitte Minoes de bern ôf. No, dy moasten dochs fuort en se hawwe ek allegear goed plak krigen, mar Jopie bleau by ús en Minoes, en waard it swarte skiep fansels. Dy fersteurde ferhâlding komt nea wer goed. Mar ja, omdat er boarre is, hat er hier op ‘e tosken en sadwaande hawwe wy twa katten dy’t oan inoar weage binne.
Allinnich at der oare katten op it hiem komme lûke se ien line.
Mar ja, no efkes oer it pakt dat se sletten hawwe. Nee, dat wurdt no te let, deroer moarn of letter mear.



01-04-2007

hy flamket




Fiifentweintich jier wie er wurden, hie ik útrekkene. Mar ja, wol op ‘e gok, want wa ûnthâldt no de bertejierren fan syn bruorren en susters? Ast twa hast, kin dat nochris, mar mei fjirtjin wurdt it stampwurk. En freed hie ik al in jierdei fan in skoansuske fersitten. Ik kin wol sizze dat se noch net troud is mei myn broer, mar dat telt net mear at se al jierren húzje, no?
Hawar, de broer dy’t hjoed syn jierdei fierde, is achtentweintich jier lyn mei in keal kopke op de wrâld kommen.

Wy woenen ús heit net leauwe. Mem lei mei de lêsten hieltyd yn it sikehûs en heit kaam op in moarn thús mei it bliid boadskip. It soe wol in 1 aprilgrap wêze, tochten wy. Fral doe’t ús heit derby ferkundige dat it jonkje keal wie. Dat wie mei net ien fan ús allen sa west, dus wy laken ús heit ek hiel hurd út; wy stoden dêr net yn.
Mar ja, doe’t mem in dei as wat letter werom kaam út it sikehûs, wie it al sa. Net om oan te sjen, it earme hert. Wylst de oaren allegear skattich lange dûnkere slierkes hienen dy’t fuort al yn de poppekrol koenen, of mei ljochte wylde kroltsjes, wie it holtsje fan dit baaske sa glêd as in aai. Wy wisten net wat wy deroan hienen. Wy hawwe him mar wakker oer it lytse kopke strutsen; faaks holp dat foar it waaksen.
‘Wachtsje mar’ sei ús mem, ‘hoe langer it duorret hoe moaier hier at it jonkje kriget.’

No, in jier is lang, ast noch mar bern bist en wachtsje moatst. Mar mem krige wol gelyk. Nei presys in jier skeaten der oranje flamkes by it jonkje út de holle. It wie krekt sa’n bytsje om Himelfeartsdei hinne, dat wy koenen ús libbendich foarstelle hoe de dissipels baarnende flammen op ‘e holle krigen by de útstoarting fan de hillige Geast. Faaks krige ús bruorke de geast ek oer him...

No, hjoed yn alle gefallen al. Doe’t wy fan ‘e middei kamen om him de hân te jaan, wie de fûgel flein, kreas dinkje achterop en mei de motor it moaie waar yn.


28-03-2007

woansdeimiddeis frij




Hjoed hie ik beide grutte bern om ‘e teannen. Ien wie siik, ús Maaike, dat bekomt krekt wat, mar it is in gemien grypke. Koarts, pine holle, pine yn ‘e kiel...ja, ik wit der alles fan want hja hat it fan my. Mar goed, hja klaude dus krekt wer wat by de wâl op en lei moai op ‘e bank yn ‘e keamer ûnder de rôze tekken wat om har hinne te gowen.

Jan hie hjoed mar in heale dei op skoalle, dus dy wie ek al om ien oere hinne thús. Mei oandacht hawwe se beiden in skoftke sjoen wat mem allegear by de ein hie. No, ik siet yn de reiskostefergoedings. Fan in hiel jier yn de aginda de kilometers opsykje dy’t der riden binne foar Romkes baas, it doarpshûs. Affijn, op it lêst sa’n kantsje as 6, 7 fol. Ik hie it al útrekkene, mar om’t Jan my dochs mar wat op de hannen stie te sjen (syn peesee is stikken en no wol er minent brûke), mocht hy it saakje earst efkes foar my neirekkenje. No kinne jo wol tinke; ‘kin dat minske dat sels net?’, mar soks hat fansels in opfiedkundige bedoeling. Jo moatte op it lêst ek witte oft sa’n fiskboer wol rekkenje kin, is ‘t net sa? No, hy hat rap de rekkenmasine fan boppen helle, en ja, it kloppe allegear, op ien kantsje nei. Dat wie ek sa, want dy hie ik ek al neirekkene.

Undertusken waarden wy wol sân kear steurd troch de tillefoan. Maaike sei: ‘hoe kinne jimme de holle der no by hâlde mei al dy tillefoan?’ Datselde freegje ik my ek wolris ôf. Mar der moasten noch wat sluven op ‘e brievebus en de listen mei biljerte-útslaggen koenen nei de ponghâlder fan klup De Klos en buorman Hâns woe de grûnboar werom hawwe út it hok, koe Jan him dy efkes opsykje? De kaartsjes foar it benefytfeest moasten stimpele wurde. Dat woe Maaike wol efkes dwaan. Ik hie de folders ek al klear te lizzen, dy koenen ek by del brocht wurde.
‘Hat mem it altiten sa drok op woansdei?’ sei Jan,
‘dan bliuw ik foartaan wol wat langer op skoalle.'


16-03-2007

fiskferkeap




Jan is fiskboer wurden.
It baantsje by de canvascompany is er wat sneu weirekke; in frommeske dêr hat him in slach foar de harses jûn en Jan woe net weromslaan, doe is er der mar mei de reade holle lulk fuortrûn.
Ja, dat is Jan. Kinst alle kanten mei him út mar moatst net oan him komme. Op skoalle lesten ek, sei er, 'der binne wat fan dy stedske jonges dy't miene dat se oaren narje meie'.
'No', sei ik tsjin Jan, 'en peste se dy ek wolris?'
Jan seach my oan as wie it my yn de plasse slein.
'Mem,' seit er, 'ik hoech se allinne mar oan te sjen.
En at dat net helpt, dan sis ik hiel rêstich tsjin harren:
'Jonges, no efkes te plak, hin. Ien kear snuve en dizze jonge hat jim dwers foar de noastergatten.
No ja, du jonges witte fansels net wat de noastergatten binne, mar mear hoech ik net te sizzen mem.'

Kinst dy net foarstelle hin, dat er dan sneons mei in wyt skelkje foar yn de wein stiet en seit:
'noch in farsk hjerrinkje, mefrou, of sille wy it samar dwaan?'


13-03-2007

tink titelroazen




Tsja, jo hienen it al fernommen tink; ik bin wer wat oan it logjen. Moast ek, as skriuwer moatte je net te lang de penne dellizze of it toetseboerd fersloere litte. Foarst tinkt men dan dat der wat mei jo is en twads tinkst sels datst fergetten wurdst (joechhei!). Sa’n skriuwstop, bêste minsken, betsjut oars net as datst efkes wat mear oan it libjen bist as oan it skriuwen. Guont kinne dat tagelyk, mar ik wikselje it ôf. No soest dy ôffreegje kinne: ‘wat hat se dan belibbe?’ mar dat kin ik eins sa hurd net betinke. Der falt altiten genôch te dwaan, ik ferfeel my nea, mar ast my fregest wat ik hjoed dien ha, kom ik net fierder as trije, fjouwer dingen opneame, wylst de dei dochs om is en ik net mei de hannen oer inoar sitten haw. Ik tink dat ik in hiel soad....tink. En it is krekt sa as mei enerzjy, ast dat net opheinst, slacht it de grûn yn.
Dêrom hawwe wy hjir ek sokke bêste grûn yn Boerum. It gewaaks fljocht derút. Ferline wike noch liderkes, doe de krookjes, en moarn de titelroazen. Tink ik.










10-03-2007

groeistûp




Ik tink wat lûd hear ik dêr dochs? It is net de tillefoan, en ik haw de ôfwaskmasine en de waskmasine ek noch net oanset. Wat bromt hjir dan dochs sa? Dat ik mar ris efkes in slach troch it hûs. Dêr stie er hear, ús Jan, pontifikaal foar de gongsspegel. It hier te dwaan, tocht ik, mar nee, sokke wylde meneuvels hie der oars noait by it kjimmen. Doe seach ik it: hy wie him oan it skearen.
Jan seach my sjen en ik seach in skealik glimke om syn mûle.
‘Moatsto al skéare, Jan??’ frege ik fernuvere, mar ek wol wat optein.
‘Jawis,’ seit Jan, ‘ik wurd al wat rûch yn it burd, no?’
Ik seach ris goed. No, rûch? Mar goed, hjir en dêr stike al wat.
‘Ik skear my oars al in heal jier hear’, sei Jan wat breinroer.
Ik hie dêr noch neat fan fernommen oars, ek al omdat er noch net om in skearapparaat of sokswat frege hie. Mar ja, hy wurdt santjin yn septimber, dat it is ek gjin wûnder.

‘Haha,’ sei Maaike doe’t ik it letter oan har en Romke fertelde, ‘myn broerke wurdt ek al grut.'
‘O,’ sei Romke, ‘ik tocht dat ìk yn myn twadde jeugd siet...
ik himmelje al in heal jier poddehier út ‘t apparaat.’


06-03-2007

kolampe






Is it keunst, in ko
of is it keunst in ko
te wezen? Wa’t it wit
mei it sizze. Ik knip
in lampke oan en gean
foar myn buroke stean.
Ynienen seit it koke:
‘no sa!’ En knikt
my freonlik ta.




















Is het kunst, een koe
of is het kunst een koe
te zijn? Wie het weet
mag het zeggen. Ik knip
een lampje aan en ga
voor mijn bureautje staan.
Opeens zegt de koe:
’t is goe!’ En knikt
me vriendelijk toe.




05-03-2007

lolly




Moai is dat om te sjen yn sa'n sineesk restaurant mei útstald buffet. Kinst fan alles nimme, en ast ienris goed en wol sitst, kinst sjen wat der noch mear omrint. Paken, beppen, dikke froulju, froulju dy't neat ha om by te setten, manlju mei grouwe kontbusen, famkes mei hakken sa heech dat se der mar kwalik op rinne kinne. En bern. Oeral bern. Stroffelst der hast oer, want sy sjogge net út. Der binne guont by dy't rinnendewei nei de tafel al fan har pantsje ite. Der stie ien njonken my mei in lyts topke taugé op it itensboard, dat moast mar efkes wokt wurde. De Sinees efter de baalje wist eins net wat er der oan hie. Ssssausss erbij? frege er op it lêst mar. Jawis, swietsoere.

Wy sieten moai yn it midden, mei it each op 'e kassa. Dy hat net ien kear iepen west. Allegear plestik jild. Pake helle him troch de slûf as hie er noait oars dien. Beppe stie geduldich te wachtsjen, taske ûnder de earm want dêr moast it paske aanst al wer yn. Pake wie klear. Hy lange beppe de pas oer, méi in pipermuntsje.

'As hat se leaver in lolly, leave?' frege er.
'Dy krij ik jûn wol' sei beppe.




28-02-2007

Blomketiid









Seis dagen fan de wike set er him
te skoar yn stoarm en sinne.
It stean fynt er net sa hiele slim
mar dat se om him hinne rinne.

Oer de brêge oan de oare kant
stiet er ûnder beammen ferside
trou te wachtsjen op de lêste klant -
hy wit noch fan mindere tiden.

In blomke dat der wat op liket
fan it mantsje mei de giele klompkes.
Wa’t foar frou of sike wat moais siket
fynt rillegau it paad nei Romke.





21-02-2007

Leafde








Sa is myn woastyn:
stiltme mei it lûd
fan in gewisse

yn de griene katedraal
fan myn jonkheid
hie ik noch gjin aan

no’t ik âlder bin
klinkt de skientme
yn it suver wêzen

fan wat is: de dea
hat der gjin thúslân en
de frjemdling gjin grinzen.





14-02-2007

Falentyn









De leafde dy’t ik fiel foar dy
ferfljocht mei it skaad op it lewant
ik wit datsto oan my tinkst
my elts oere wol koezje wolst
yn it opkommend nachtkwadrant
en dat de moanne neat ferlichtet



do bist noch net fan my
hjir stiet allinnich in gedicht
fan skouwe wurden en gedachten
hja wjukslagge as sweltsjes
troch de neare nacht leave,
swier fan it ferwachte.













Valentijn




De liefde die ik voor je voel
vervliegt met de schaduw op de muur
in het terugkerend nachtgewicht
ik weet dat je aan me denkt
dat je me ieder uur koesteren wilt
en dat de maan niets verlicht

je bent nog niet van mij
hier staat alleen een gedicht
van schuwe woorden en gedachten
ze wiekslagen als zwaluwen
door de late avond liefste,
zwaar van het verwachten.





11-01-2007

Hûs mei oranje ramen





It hûs jûchheit!
It ljochte hûs
mei de oranje ramen.
It fiert feest
want hy is thúskomd.
Der waard net op rekkene,
dochs kaam er noch.
Nimmen stiet foar de ruten
útsein wy
dy’t yn it tsjuster stean
om mei oranje herten
wer nei hûs te gean.


Njonken dit hûs
dat donkere, sletten hûs
dat him deljout ûnder de
wetten fan de natoer.
De minsken fergetten,
blyn op bêden útspraat.
It hûs mei de kniperskop.
It sil de oare deis wol
wekker wurde, útslept,
mar och sa efterop.






La Maison aveugle ou la Maison rose ...
Willliam Degouve de Nuncques





Huis met oranje ramen.


Het huis juicht!
Het lichte huis
met de oranje ramen.
Het viert feest
want hij is thuisgekomen.
Er werd niet op gerekend,
toch kwam hij nog.
Niemand staat voor de ruiten
behalve wij
die in het duister staan
om met oranje harten
weer naar huis te gaan.



Naast dit huis staat
dat donkere, gesloten huis
dat berust onder de
wetten van de natuur.
De mensen vergeten,
blind op bedden uitgespreid.
Het huis met de knijperskop.
Het zal morgen wel
ontwaken, uitgeslapen,
maar toch - zo achterop.



05-01-2007






Frysk sonnet


pom pom pom pom pom pom pom pom pom pom
pompepom pom pom pompepom pom pom pom
pom pom pom pom pom pom pom pom pom pom
pompepom pom pom pompepom pom pom pom

pom pom pom pom pom pom pom pom pom pom
pompepom pom pom pompepom pom pom pom
pom pom pom pom pom pom pom pom pom pom
pompepom pom pom pompepom pom pom pom


pom pom pom pet pom pom pom pom pom pet
pompepom pom pom pompepom pom pom pom
pom pom pom pet pom pom pom pom pom pet

pom pom pom gled pom pom pom pompeblêd
pompepom pom pom pompepom pom pom pom
pom pom pom rêdt pom pom pom it of net.